Voor de oprichting van de vzw Anautica sloegen Karel en Colette de handen in elkaar met tien andere ouderparen die ook op zoek waren naar een kans om hun kinderen te laten wonen met vrienden, op een zelf gekozen plek. Om de nodige middelen in te zamelen, organiseerden de ouders oa. pizza-happenings, vriendenfeesten, joggings, quizzen, concerten, wijnverkoop en fietstochten (Aardbeitoer). Met reuze-inspanningen en dankzij de aanhoudende steun van talloze vrienden, familieleden, sympathisanten en serviceclubs werd in de loop der jaren het gigantische bedrag van 1 500 000 euro bijeengebracht. Met die middelen kon in Schilde een geschikt gebouw aangekocht en verbouwd worden: Dieghemhof zou een prachtige plek worden, met veel mogelijkheden voor de gasten.
In een echte ‘thuis’ is behalve het gebouw natuurlijk ook de begeleiding belangrijk. Daarvoor moest Anautica uitkijken naar een koepelorganisatie, want voor een tehuis voor slechts 12 gasten kon Anautica geen eigen erkenning krijgen. De zoektocht was lang en lastig. Maar uiteindelijk aanvaardde Anautica het voorstel van Monnikenheide, in Zoersel, en werd Dieghemhof in juni 2008 effectief in gebruik genomen.
Nagenoeg vier jaar lang konden onze gasten in Dieghemhof heel gelukkig zijn – op één na. Al meteen na de opstart van Dieghemhof bleek Caroline Plasman er niet te aarden. Caroline vertoont een moeilijk gedrag, dat alleen met een strak gestructureerd programma in de hand gehouden kan worden. Na nauwelijks drie maanden besliste de raad van bestuur van Monnikenheide in september 2008 dat ze Caroline Plasman niet de gepaste opvang konden geven en dat ze Dieghemhof moest verlaten. Dankzij de bemiddeling van Sint-Oda in Overpelt kon Caroline opgevangen worden door ’t Zwart Goor in Merksplas, waar ze sinds begin 2009 gelukkig is. In Dieghemhof werd haar plaats ingenomen door Gina.
Maar in mei 2012 komt er een eind aan de idylle. Anneleen, Annick, Bart, Charlotte, Gina, Kurt, Jan, Matthias, Sam, Sanne, Teun en Thierry moeten Dieghemhof verlaten. Wat is er gebeurd? En wat gaat er in de nabije toekomst nog meer gebeuren met de gasten, met Dieghemhof, met de vzw Anautica? Vragen die de medestanders, sympathisanten en gulle gevers van Anautica van de voorbije jaren met recht en rede kunnen stellen en waarop ze een antwoord verdienen.
Voor het antwoord moeten we een duik nemen in de complexe financierings-geschiedenis van Dieghemhof. Aankoop en verbouwing van Dieghemhof hebben samen 2,15 miljoen euro gekost. Anautica was leningen aangegaan bij de bank en daarnaast hadden ook de ouders van de gasten zelf achtergestelde leningen verstrekt. De bedoeling was om die leningen terug te betalen met wat jaar na jaar via fundraising verzameld kon worden.
In 2009 bedroeg de schuld nog steeds ruim 900 000 euro. Maar na de ingebruikname van Dieghemhof bleek het een stuk moeilijker te zijn om de ouders nog voor fundraising-initiatieven te motiveren. Daardoor kwam de voorziene afbetalingskalender in het gedrang en moest de raad van bestuur van Anautica op zoek naar andere oplossingen.
Op zeker ogenblik stelde de raad van bestuur de ouders voor om, voor een tijdelijke periode van enkele jaren, de huurprijs voor de kamers in Dieghemhof te verhogen. Op dat ogenblik betaalden de ouders een maandelijkse huur van 282,50 euro aan Huize Monnikenheide, die dit bedrag doorstortte aan Anautica. Het tijdelijk verhogen van de huurprijs naar 425 euro per maand, zo had de raad van bestuur van Anautica berekend, zou het mogelijk maken de uitstaande schuld te consolideren en te herfinancieren op 20 jaar. Dat betekende concreet dat de achtergestelde leningen van de ouders zouden worden terugbetaald en dat er voortaan geen fundraising-activiteiten meer nodig zouden zijn. Het voorgestelde huurbedrag was gecheckt in de markt en bleek marktconform.
Voor Anautica, dat immers al jaren een samenwerkingsverband van de ouders is, leek de zaak daarmee beklonken. Maar dat was buiten de koepelorganisatie gerekend. Monnikenheide, dat in onze visie geen betrokken partij was, weigerde in het voorgestelde scenario mee te stappen en wees elke prijsverhoging categoriek van de hand. Anautica had daardoor geen andere keuze dan het lopende huurcontract op te zeggen en een nieuw contract voor te stellen, tegen 425 euro. Monnikenheide weigerde het nieuwe contract en opteerde in de plaats om zelf een nieuwe voorziening te bouwen, in Zoersel, tegen 2012.
Na de opzegging van het huurcontract was het duidelijk dat Anautica een akkoord zou moeten vinden met een andere koepelorganisatie, om te vermijden dat de twaalf gasten zouden moeten verhuizen. Twee jaar lang werden verwoede pogingen ondernomen om tot nieuwe samenwerkingsakkoorden met bestaande instellingen te komen. Verschillende keren lag zo’n akkoord binnen handbereik — maar telkens sprong de zaak op het laatst af, vaak om onverklaarbare redenen. Voor de ouders was er op het laatst niet veel keuze meer. In een systeem dat erkenningen niet verleent aan de gebruikers (de gehandicapten) maar aan de instelling die hen opvangt, konden ze niet het risico lopen zonder koepelorganisatie te vallen en terug naar de wachtlijst verwezen te worden. In mei 2011 tekenden alle ouders, op twee na, een schriftelijk akkoord met Monnikenheide over de verhuis van hun kind naar de nieuwe voorziening in Zoersel. En op 10 mei 2012 is het zover. De gasten voor wie de vzw Anautica Dieghemhof bouwde, verlaten het pand. Annick Plasman is einde maart al verhuisd naar Merksplas, waar ze voortaan, in de nabijheid van haar zus Caroline, onder de hoede is van ’t Zwart Goor.
Voor het Dieghemhof staat een nieuwe groep gasten klaar, heel vergelijkbaar met de groep die er nu jammer genoeg weg moet. Net als Anautica verenigt de vzw Out of the Box een groep ouders van een mentaal gehandicapt kind, die zelf de hand aan de ploeg wilden slaan. De vzw Pegode is hun koepelorganisatie. De meeste kinderen van deze groep hebben nog geen erkenning, maar de ouders krijgen de toegewijde en professionele steun van Bies Hendrickx van Pegode. De bedoeling is dat deze groep Dieghemhof koopt. Het prachtige project van de vzw Anautica zal op die vreemde manier uiteindelijk dus toch een echte thuis blijven voor twaalf mentaal gehandicapte jongeren — hoewel niet de oorspronkelijke.
Anautica is verheugd dat het project Dieghemhof op die manier wordt verder gezet, precies volgens de filosofie waarrond Anautica zelf ontstaan is en die goed verwoord wordt door Pegode: “In Pegode heeft de cliënt de regie over zijn eigen leven”. Daarom heeft Anautica ook zijn volle steun (600 000 €) gegeven aan het nieuwe initiatief, de vzw Think Out Of The Box.
In 2012 kwam het Dieghemhof dan in handen van de vzw Think Out of the Box, onder de koepel van vzw Pegode.
En de vzw Anautica bezit 1.000.000 € . Er werd lang nagedacht hoe dit geld zinvol te besteden in overeenstemming met onze missie: namelijk een echte thuis bieden aan mensen met een beperking. Anautica heeft gewacht tot het ogenblik dat de persoonsgebonden financiering een feit is om te starten met een nieuw project. Eerst een woordje uitleg over de persoonsgebonden financiering.
De persoonsgebonden financiering
Er is en blijft een groot, steeds verder groeiend tekort aan opvangplaatsen voor mensen met een (mentale) beperking in Vlaanderen. De overheid krijgt dit niet alleen opgelost. Onze visie is dat, net als in Nederland en andere landen, de privé sector een rol moet kunnen spelen, zowel wat betreft huisvesting, zorg als ondersteuning op andere vlakken.
Vanaf 1 januari 2017 wijzigt de regelgeving rond de financiering van de zorg. Personen die vroeger beroep deden op de dienstverlening van de overheid kregen zorg in natura, namelijk de overheid stortte het geld via het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) rechtstreeks naar de organisatie die de gebruiker zorg biedt. De gebruiker kreeg met andere woorden geen geld in eigen handen. Het leefloon waar de persoon met een beperking recht op had werd door de instelling verrekend in de dagprijs voor het deel van het leefloon dat door de instelling werd verstrekt (o.a. woning, voeding, ontspanning..).
Vanaf n spreken we over persoonsvolgende financiering (PVF). De persoonsvolgende financiering gaat uit van vraag-gestuurde ondersteuning. Dit wil zeggen dat mensen met een beperking een eigen persoonsvolgend budget (PVB) krijgen op maat van hun vraag naar ondersteuning en zelf kunnen bepalen hoe ze hun ondersteuning organiseren.